الگوی همزیستی مسالمت‌آمیز با مخالفان بر اساس سبک زندگی اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه عدالت، تهران، ایران.

2 دانشیار بازنشسته گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استادیار دانشکده علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران.

4 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی و رئیس دانشگاه عدالت، تهران، ایران.

چکیده

امروزه با توجه به گسترش روابط بشری ضرورت آشنایی با الگوی همزیستی مسالمت‌آمیز با مخالفان بیشتر احساس می‏گردد. پس از تحقیق در منابع دینی در می‏یابیم که الگوی رفتاری همزیستی مسالمت‌آمیز با مخالفان دینی بر اساس اطاعت نکردن و نپذیرفتن سلطه مخالفان دینی و محرم راز قرار ندادن آن‏ها است و همچنین نهی از تشبّه به مخالفان دینی و عدم شرکت در مراسم آنان و نهی از آغاز سلام کردن به آنان است.
کفار حربی با توجه به عناد و دشمنی با مسلمانان، مانعی را ایجاد کرده‌اند که نمی‏توان با آنان همزیستی مسالمت‌آمیز داشت ولی با این وجود از نظر اسلام، در مواجهه با آنان باید اصول اخلاقی رعایت گردد؛ از جمله اینکه حتی در جنگ با آنان نباید آب را بر‌ آنان بست و به کودکان و سالخوردگان تعرّض نمود. الگوی رفتاری همزیستی مسالمت‌آمیز با مخالفان مذهبی بر اساس پذیرش اسلام ظاهری و رفتار مسالمت‌آمیز با آنان و کتمان اسرار از مخالفان می‏باشد. در این تحقیق از روش توصیفی–تحلیلی استفاده شده و در گردآوری اطلاعات نیز از روش کتابخانه‏ای بهره جسته‌ایم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Model for Peaceful Coexistence with Dissenters Based on Islamic Lifestyle

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mohammad Emam 1
  • Seyyed Mohammadreza Emam 2
  • Mohammad Mehdi Kariminiya 3
  • Mohammad Hossein Bayati 4
1 Correspondent Author, PhD, Islamic Jurisprudence and Foundations of Islamic Law, Edalat University, Tehran, Iran.
2 Emeritus Associate Professor, Department of Islamic Jurisprudence and Foundations of Islamic Law, Faculty of Theology, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Faculty of Koranic Sciences, University of Koranic Sciences and Knowledge, Qom, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Islamic Jurisprudence and Foundations of Islamic Law, Chairman of Edalat University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Today, in view of spreading human connections, the necessity of acquaintance with a model of peaceful coexistence with dissenters is more palpable. After researching into Islamic sources, we realize that the behavioral model of peaceful coexistence with religious dissenters is predicated on disobeying them and refusing to accept their dominance, and not deeming them confidantes as well as on proscription of behaving like them, not attending their ceremonies, and refusing to preempt them in greeting. Warlike infidels with their hostility towards Muslims have generated an obstacle such that it is impossible to have a peaceful coexistence with them. Nonetheless, from the Islamic viewpoint, in confrontation with them moral principles must be observed. For instance, even while fighting them water must not be withheld from them, and their children and elderly must not be assaulted. The behavioral model for peaceful coexistence with religious dissenters is based on the latter’s apparent acceptance of Islam, conciliatory behavior towards them, and holding secrets from them. In this study, we have used the analytic-descriptive method and in collecting data we have benefited from library research methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • peaceful coexistence
  • Islamic lifestyle
  • religious dissenters
  • warlike infidels
  1. ابن ابی جمهور، محمد بن علی احسانی (۱۴۰۵)، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، تحقیق آقا مجتبی محمدی عراقی، چ یکم، قم: انتشارات سید الشهداء؟ع؟.
  2. ابن هشام، عبدالملک (۱۳۸۳)، السیرة النبویة، تحقیق مصطفی سقا و ابراهیم آبیاری و عبدالحفیظ شلیی، بیروت: دار المعرفة.
  3. احمدی میانجی، علی (۱۴۱۹)، مکاتیب الرسول؟ص؟، قم: دار الحدیث.
  4. العروسی الحویزی، عبد علی بن جمعه (۱۴۱۵)، تفسیر نور الثقلین، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، قم: اسماعیلیان.
  5. امام، سید محمد (۱۳۹۷)، شیوه‏های مواجهه با مخالفان در سبک زندگی پیامبر و اهل بیت؟ص؟، قم: مؤسسه فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین.
  6. برزانو، لوئیجی و جنوا، کارلو ، سبک‏های زندگی و خرده فرهنگ ها، پیشینه و چشم انداز نوین، ترجمه امیر قربانی(۱۳۹۹)، قم: تیماس.
  7. تمیمی مغربی، قاضی نعمان (بی تا)، دعائم الاسلام، تحقیق آصف فیضی، نشر دار المعارف.
  8. جرجی زیدان ، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهر کلام(۱۳۹۴)، چ پانزدهم، تهران: امیرکبیر.
  9. جوادی آملی، عبدالله (۱۳۹۲)، مفاتیح الحیاة، چ صدو هفتم، قم: مرکز نشر اسراء.
  10. حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹)، وسائل الشیعه، قم: موسسه آل البیت لإحیاء التراث.
  11. دهخدا، علی اکبر (۱۳۵۲)، لغت نامه دهخدا، زیر نظر محمد معین و دکتر سید جعفر شهیدی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  12. راغب اصفهانی، عبدالقاسم حسین بن محمد (۱۴۳۰)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق ابراهیم شمس الدین، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  13. ساشادینا، عبدالعزیز ، مبانی همزیستی اجتماعی در اسلام، ترجمه دکتر سید محمدرضا هاشمی(۱۳۸۶)، چ۱، قم: نشر ادیان.
  14. شریعتی، روح‌الله (۱۳۸۱)، حقوق و وظایف مسلمانان در جامعه اسلامی، قم: بوستان کتاب.
  15. شعبانی حسن (۱۳۸۵)، مهارت‌های آموزشی و پرورشی (روش‌ها و فنون تدریس)، تهران: انتشارات سمت.
  16. صدوق، محمد بن علی (۱۴۱۳) من لا یحضره الفقیه، تصحیح علی اکبر غفاری، چ سوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  17. طباطبایی، سید محمد‌حسین (۱۳۶۳)، المیزان، ترجمه سید محمد‌باقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  18. طبرسی، علی بن حسن (۱۳۸۵)، مشکاة الانوار فی غرر الأخبار، چ دوم، نجف: کتابخانه حیدریة،
  19. عبدالمحمدی، حسین (۱۳۹۱)، تساهل و تسامح از دیدگاه قرآن و اهل بیت؟عهم؟، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
  20. عمید، حسن (۱۳۵۳)، فرهنگ عمید، چ۷، سازمان انتشارات جاویدان.
  21. فاضلی، محمد (۱۳۸۲)، مصرف و سبک زندگی، چ اول، قم: صبحی صالح.
  22. فعالی، محمد تقی (۱۳۹۶)، مبانی سبک زندگی اسلامی، تهران: مؤسسه فرهنگی دین و معنویت آل یاسین.
  23. فیض الاسلام، سید علینقی (۱۳۷۰)، ترجمه و شرح نهج البلاغه، انتشارات فیض الاسلام.
  24. قطب الدین راوندی، سعید بن عبدالله (۱۴۰۷)، الدعوات، تحقیق سید محمد باقر موحد ابطحی، چ یکم، قم: مؤسسه امام مهدی؟ع؟.
  25. قمی، عباس (۱۴۱۴)، سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار، چ اول،‌ قم: اسوه.
  26. کاویانی، محمد (۱۳۹۱)، سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  27. کلینی رازی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷)، الکافی، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  28. مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۳ق – ۱۹۸۳م)، بحارالانوار لدرر أخبار ائمة الأطهار،‌ چ دوم، بیروت: مؤسسة الوفاء.
  29. معین، محمد (۱۳۸۶)، فرهنگ فارسی معین، ج دوم، تهران: انتشارات ثامن.
  30. مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  31. نور طبرسی، حسین (۱۴۰۸)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: موسسه آل البیت؟عهم؟.
  32. واقدی، محمد بن عمر (۱۴۰۹)، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، چ سوم، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  33. باقری، سمیه و محمدی‌بخش، لیلا (۱۳۹۲)، اخلاق نظامی پیامبر در جنگ، مجله بصیرت و تربیت اسلامی، سال دهم، ش ۲۶.