ارائه مدل ساختاری- تفسیری عوامل مؤثر بر سبک زندگی نشاط‌محور

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

2 استادیار گروه مدیریت و کارآفرینی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و شاخص اصلی مؤثر بر سبک زندگی نشاط‌محور و ارائه مدل ساختاری- تفسیری آن انجام گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و گردآوری داده‌ها توصیفی از پیمایش بوده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه است. ابتدا مؤلفه‌های سبک زندگی نشاط‌محور مشخص شده و مصاحبه با خبرگان و متخصصان انجام گرفته، سپس با استفاده از متدلوژی تحلیلی نوین مدل‌سازی ساختاری- تفسیری روابط بین این مؤلفه‌ها تعیین و تحلیل شده است؛ در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC نوع مؤلفه‌ها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مؤلفه‌ها مشخص شده است. در این راستا نتایج پژوهش نشان می‌دهد عوامل سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی، دین‌داری، مصرف فرهنگی، فعالیت‌های اوقات فراغت، حقوق شهروندی، هویت فردی، هویت جمعی و مدیریت بدن از ابعاد و شاخص‌های سبک زندگی نشاط‌محور به شمار می‌آیند. همچنین دو عامل سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی به ترتیب مجموع با میزان قدرت نفوذ 9 بیشترین تأثیر و اوقات فراغت، حقوق شهروندی و مدیریت بدن به ترتیب مجموع میزان قدرت نفوذ 3 کمترین تأثیر را دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Structural-interpretive Model for the Influential Factors on a Cheerful Lifestyle

نویسندگان [English]

  • Mohsen Niazi 1
  • Zahra Sadeqi Arani 2
  • Nida Khudakaramiyan 3
1 A professor of the social sciences group at Kashan University, Kahsan, Iran.
2 An assistant professor of management group and entrepreneurship at Kashan University, Kahsan, Iran.
3 An M.A. student of cultural studies at Kashan University, Kahsan, Iran.
چکیده [English]

    This research aims to know the aspects and main index influential on the cheerful lifestyle and to propose a structural-interpretive model for it. As to the practical aim and collection of data, this research is a description of survey and makes use of questionnaire as the means of collection of information. First, the constituents of cheerful lifestyle are specified and interviews with the elite and experts are carried out, and then the ties among those constituents are conducted through structural-interpretive modeling as a new method of analysis. Finally, using the MICMAC analysis, different types of constituents are specified according to their influence on other constituents or being influenced by them. The outcomes of the research reveal that the following factors are different aspects and indexes of a cheerful lifestyle: economic capital, social capital, religiosity, cultural consumption, leisure activities, civil rights, personal identity, collective identity, and management of the body. Furthermore, the two factors of economic and social capitals in total order have 9 degrees of the most force, but leisure, civil rights and bodily management in total order have 3 degrees of the least force.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cheerful lifestyle
  • joy
  • lifestyle
  • structural-interpretive modeling
  • MICMAC analysis
  1. آیزیک، مایکل. همیشه شاد باشید. ترجمه: زهرا چلونگر. 1378. تهران: نشر نسل نواندیش.
  2. اباذری، یوسف، و حسن چاوشیان. 1381. از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی، رویکردی نوین در تحلیل جامعه‌شناختی هویت اجتماعی. فصلنامه نامه علوم اجتماعی 20 (5): 3-27.
  3. اجتهادی، مصطفی. 1386. سرمایه اجتماعی. پژوهشنامه علوم انسانی 53: 1-12.
  4. آرگایل، مایکل. 1383. روان‌شناسی شادی، مسعود گوهری انارکی و دیگران. اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان.
  5. بروگمن، برون. درآمدی بر شبکه‌های اجتماعی. ترجمه خلیل میرزایی. 1389. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  6. بوردیو، پیر. نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب، عقلانی، مرتضی مردی‌ها. 1380. تهران: انتشارات نقش و نگار.
  7. تمیزی فر، ریحانه، و خیام عزیزی مهر. 1396. بررسی رابطه بین اوقات فراغت و نشاط اجتماعی در شهر اصفهان. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی 2(6): 209-231.
  8. توسلی، غلام عباس، و سید محمود حسینی نجاتی. 1383. واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران. مجله جامعه‌شناسی ایران 5(2): 32-62.
  9. حاجیانی، ابراهیم. 1379. تحلیل جامعه‌شناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه. فصلنامه مطالعات ملی 2(5).
  10. چلبی، مسعود، و محسن موسوی. 1387. بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان. فصلنامه جامعه‌شناسی ایران 1 و 2(9): 34-57.
  11. خدایی، ابراهیم. 1388. بررسی رابطه بین سرمایه اقتصادی و فرهنگی والدین دانش‌آموز با احتمال قبولی آن‌ها در آزمون سراسری سال تحصیلی1385. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، شماره 4 (1): 65-84.
  12. خواجه‌نوری، بیژن، و علی‌اصغر مقدس. 1387. بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر میزان گذراندن اوقات فراغت: موردمطالعه دانش‌آموزان دبیرستانی شهرستان آباده. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی. ویژه‌نامه پژوهش‌های اجتماعی: 133-156.
  13. دهقان، حمید، و فاطمه اکبرزاده. 1391. بررسی تأثیر سرمایه اقتصادی بر شادی جوانان. فرهنگ در دانشگاه اسلامی 2: 53-94.
  14. ربانی، رسول، کریمی زاده اردکانی، سمیه، نظری، جواد، و حسین رضایی امینلویی. 1388. تبیین نشاط اجتماعی در بین اقوام و رابطه آن با هویت جمعی (مطالعه موردی اقوام آذری، کرد و لر). فصلنامه جامعه‌شناسی 1(4): 95- 115.
  15. رفعت جاه، مریم. 1386. هویت انسانی زن در چالش آرایش و مد. فصلنامه مطالعات راهبردی زنان 9(38): 135-171.
  16. رضادوست، کریم، فاضلی، عبدالله، و فاطمه مقتدایی. 1393. بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان نشاط در استان خوزستان توسعه اجتماعی 8 (4): 46-29.
  17. زیبایی، نسرین. 1391. بررسی نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در ایلام. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور.
  18. سلامتی، رقیه، و داود ابراهیم ژور. 1395. بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگی با میزان نشاط اجتماعی در بین کودکان و نوجوانان 12-18 سال مقیم مراکز تحت حضانت بهزیستی و کودکان و نوجوانان تحت حضانت اقوام. مطالعات جامعه‌شناختی 8(32): 73-96.
  19. سعادت، رحمان. 1387. برآورد روند سرمایه اجتماعی در ایران (با استفاده از روش فازی). مجله تحقیقات اقتصادی 43(2).
  20. شریفیان، پروانه.1391. بررسی جامعه‌شناختی رابطه سبک زندگی و شادکامی (مطالعه موردی: کارکنان مرد شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان). پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور.
  21. شیانی، ملیحه، و سیاوش فاطمی نیا. 1387. میزان آگاهی شهروندان تهرانی از حقوق و تعهدات شهروندی. فصلنامه راهبرد یاس 18: 29-103.
  22. منتظری، علی، و دیگران. ۱۳۹۷. شادکامی زنان و مردان ایرانی ۲۰ تا ۴۰ ساله و عوامل مرتبط با آن: یک مطالعه ملی. پایش (۱۷ (4: ۴۰۹-۴۲۰.
  23. میریان، سید احمد، باقری، حسین، و سوسن براری کوهی. 1391. مطالعه تطبیقی شادی و نشاط از دیدگاه اسلام و عهدین. فرهنگ در دانشگاه اسلامی 2 (1): 80-51.
  24. علوی، حمیدرضا. 1388. عامل‌های مرتبط با شادی در دانشجویان دانشگاه، علوم تربیتی 88: 19-40.
  25. عابدی، احمد، شواخی، علیرضا، و مریم تاجی. 1387. رابطه بین ابعاد دین‌داری با شادی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان. مجله مطالعات اسلام و روان‌شناسی 2: 45-58.
  26. عبدالهی، محمد. 1375. جامعه‌شناسی بحران هویت. فصل‌نامه پژوهش 2.
  27. عبداللهی، محمد، و برزو مروت. 1385. هویت جمعی در بین دانشجویان دانشگاه‌های شهر سنندج. فصلنامه علوم اجتماعی 32: 77-112.
  28. فاضلی، محمد. 1382. مصرف و سبک زندگی. قم: انتشارات صبح صادق.
  29. فاطمی‌نیا، سیاوش. 1386. فرهنگ شهروندی: محصول و محمل حاکمیت خوب، سازمان کارا و شهروند فعال. فصلنامه رفاه اجتماعی 7(26): 35-58.
  30. فرزعلیان، الهه، گنجی، محمد، و محسن نیازی. 1398. بررسی نقش سرمایه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در گرایش شهروندان به سبک زندگی نشاط‌محور. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران 8(2): 379-410.
  31. کامیار، غلامرضا، و عباس کریمی. 1396. محیط‌زیست شهری در پرتو حقوق شهروندی. فصلنامه علمی – پژوهشی حقوق پزشکی 11: 81-109.
  32. کاظمیان، مهرداد، ابراهیمی، قربانعلی، و زهرا همتی. 1393. مصرف فرهنگی و عوامل مرتبط با آن مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران. فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی 5(2): 133-153.
  33. گنجی، محمد. 1387. تحلیل عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر میزان احساس شادی سرپرستان خانوار شهر اصفهان. پایان‌نامه دکتری جامعه‌شناسی.
  34. گلابی، فاطمه. 1394. مشارکت اجتماعی و نشاط اجتماعی. فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی 26 (2): 26-32.
  35. مرادی، مریم. 1383. بررسی جایگاه، اهمیت و تأثیرات شادمانی در تعلیم و تربیت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.
  36. یوسفی، فرزانه، و نوشیروان خضری مقدم. 1395. هویت فردی و اجتماعی و عوامل مؤثر در بهسازی خود، اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم تربیتی و روان‌شناسی و مطالعات اجتماعی ایران.
  37. نوری، علی. 1386. شیوه زندگی سالم در رویکرد نوین. نشریه داخلی انجمن ارتقای سلامت و شیوه زندگی سالم 2(5).
  38. Atlantis, e. Chow, C. kirbay, A. singh, M, F. 2004. An effective excersisebased intervation for imporoving mental health and quality of life measure. Preventive medicine: 39(2): 424-434.
  39. Ames, C. 1992. Classrooms: Goals, Structure and Students’ Motivation. Journal of Educational Psychology84(3): 261-271.
  40. Argyle. M. 1996. The Social psychology of Leisure. London: Rutledge.
  41. Bernhard. K .2010. Between poverty and a Lifestyle: The Leisure Activities of Homeless people in Las Vegas Journal of Contemporary Ethnography 39(2): 441-466.
  42. Elliot, A. J. 1997. Integrating Classic and Contemporary Approaches to Achievement Motivation: A Hierarchical Model of Approach and Avoidance Motivation". In M. L. Maher & P. R. Pint rich (Eds.) Advances in Motivation and Achievement 143-179.
  43. Feast, G. 1995. Integration top – down and bottom – up structural models of subjective well-being: A longitudinal investigation.
  44. Larsen, R. J. and Diner. E. 1987. Emotional response intensity as an individual difference characteristic. J. Res. Pers 21: 1-39.
  45. Lindquist, Christen H. 2000. Social Integration Mental Well. Being among Jail Inmate. Sociological 15(3).
  46. Larsen, R. J. and Diner. E. 1987. Emotional response intensity as an individual difference characteristic. Jars. pers 21:1-39.
  47. Mayer’s. D. 2000. The Friends and Faith of Happy people. American psychologist 55: 56-87.
  48. Peter G. 2005. Happiness and Life Satisfaction in Advanced European Countries. Cross-Cultural Research 38 (4): 359-386.
  49. Turner, B. 1996. The Body and Society (Explorations in Social Theory). London: Sage Publications.
  50. Shilling, Chris. 1993. Body and Social Theory. London: Seage Publication.
  51. Katz-Gerro, Tally and Oriel Sullivan. 2010. ‘Voracious Cultural Consumption: The Intertwining of Gender and Social Status’, Time and Society 19(2).
  52. Veal, A. J. 2000. Leisure and lifestyle bibliography. School of Leisure. Sport& Tourism. Sydney: University of Technology Sydney.
  53. Veblen, T. 1899. The Theory of the Leisure Class: An Economic Study ofInstitutions. New York: B. W. Huebsch.
  54. Veenhoven, R. 1994. World data bases of happiness: Correlates of happiness. Rotterdam: Erasmus University.