تبیین روابط میان سبک زندگی اسلامی، غنی‌سازی کار یا خانواده و اثربخشی ‌زندگی نیروی کار سازمان (زمینه مطالعه: نیروی کار شرکت نفت نوشهر)

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت سیستم، دانشگاه قم، قم، ایران.

2 دکتری مدیریت رفتار سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران.

3 کارشناس ارشد مدیریت دولتی، مرکز آموزش مدیریت و برنامه‌ریزی استان گلستان، ایران.

چکیده

 این مطالعه در نظر دارد روابط میان سبک زندگی اسلامی، غنی‌سازی کار یا خانواده و اثربخشی ‌زندگی نیروی کار سازمان را در قالب یک مدل مفهومی تبیین نماید. جامعه آماری این مطالعه را کارکنان شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه چالوس تشکیل می‌دهد که 84 نفر از آن‌ها بر طبق روش نمونه‌برداری در دسترس در این پژوهش شرکت کردند. این پژوهش، به شیوه توصیفی- همبستگی انجام شده است. داده‌ها به‌وسیله پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید و به‌وسیله آزمون‌ ضریب همبستگی و مدل‌سازی معادلات ساختاری، تحلیل شدند. یافته‌های این پژوهش نشان دادند که سبک زندگی اسلامی با غنی‌سازی کار یا خانواده و اثربخشی زندگی در سطح 01/0= α رابطه معناداری دارند. به‌علاوه، این یافته‌ها نشان دادند که غنی‌سازی کار و خانواده با اثربخشی زندگی در سطح 01/0= α رابطه معناداری دارد. از نتایج این مطالعه می‌توان استدلال نمود که ترویج و نهادینه‌سازی سبک زندگی مبتنی بر جهان‌بینی الهی می‌تواند به غنی‌سازی دوجانبه کار یا خانواده و در نتیجه ارتقای اثربخشی زندگی نیروی کار منجر گردد. درواقع، نیروی کاری که سبک زندگی خود را بر جهان‌بینی الهی و اوامر خالق خویش در همه ابعادش پی‌ریزی نماید و ضمناً محیط کار و خانواده‌اش سبب تولید و افزایش انرژی وافر در او برای انجام وظایفش شود، می‌تواند به یک نیروی کار برخوردار از انگیزش‌های ذاتی و درونی، قابلیت‌ها و توانایی‌های بسیاری برای حل مسائل خود، خانواده، سازمان و جامعه تبدیل گردد و در مقابل رشد و تعالی خود، خانواده، سازمان و جامعه احساس تعهد و دین نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the Relationships among Islamic Lifestyle, Work/Family Enrichment and life Effectiveness of the Organization workforce (Study Area: Nowshahr Oil Company Workforce)

نویسندگان [English]

  • Sediqeh Khorshid 1
  • Tahereh Shahi 2
  • Esfandiar Hindi 3
1 Associate Professor, System Management Department, Qom University, Qom, Iran
2 PhD in Organizational Behavior Management, Islamic Azad University, Chalous, Iran.
3 Master of Public Administration, Golestan Management and Planning Training Center, Golestan, Iran.
چکیده [English]

This study intended to explain the relationships among Islamic lifestyle, work/family enrichment and life Effectiveness of the organization workforce in the form of a conceptual model. The statistical population of this study consisted of the personnel of the Chalous Petroleum Products Distribution Company, 84 of whom participated in this study according to the available sampling method. This research was done through a descriptive-correlation method. Data were collected by a questionnaire and analyzed by correlation coefficient test and structural equation modeling. Findings of this study showed that Islamic lifestyle has a significant relationship with work/family enrichment and life effectiveness at the level of α = 0.01. In addition, these findings showed that work and family enrichment has a significant relationship with life effectiveness at the level of α = 0.01. It can be argued that the promotion and institutionalization of a lifestyle based on the divine worldview can lead to mutual enrichment of work/family, and thus improves the effectiveness of workforce life. In fact, a workforce that bases his/her lifestyle on the divine worldview and commands of his/her Creator in all its dimensions, and at the same time the work environment and his/her family cause him to produce and increase abundant energy to perform his/her duties, can be equipped with intrinsic and internal motivations, many capabilities and abilities to solve his/her own problems, family, organization and society, and feel committed and indebted to his/her growth and excellence, family, organization and society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Life Effectiveness
  • Work/Family Enrichment
  • Islamic lifestyle

مراجع

  1. بوردیو، پی‌یر. 1380. نظریۀ کنش.ترجمه مرتضی مردی‌ها. تهران: نی.
  2. توکلی، محمدجواد، و امید ایزانلو. 1395. تحلیل کارکردی سبک زندگی اقتصادی مطلوب در اسلام. دوفصل‌نامه پژوهش‌نامه سبک زندگی 1(2): 47-70.
  3. جعفری سدهی، رضا، حسین آقاجانی مرساء، و امیرمسعود امیرمظاهری. 1395. تبیین جامعه‌شناختی تأثیر سبک زندگی بر نگرش به طلاق در بین زوجین مراجعه‌کننده به مراکز بهزیستی گیلان. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی 4(7): 39-76.
  4. حبیب‌پور گتابی، کرم. 1395. تحولات سبک زندگی در ایران. فرهنگ مردم ایران (44): 117-145.
  5. حسنی، محمد حسین، محمدسعید ذکایی، ابوتراب طالبی، و علی انتظاری. 1396. مفهوم‌سازی سبک زندگی فرهنگی. جامعه پژوهش فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 8(1): 23-45.
  6. حیرت، عاطفه، مریم السادات فاتحی‌زاده، سیداحمد احمدی، فاطمه بهرامی، و عذرا اعتمادی. 1393. بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه سبک زندگی زوجین با رویکرد اسلامی؛ یک مطالعه ترکیبی. فصلنامة اندازه‌گیری تربیتی 5(17).
  7. خامنه‌ای، سیدعلی (رهبر معظم انقلاب). 1391. سخنرانی در باب سبک زندگی، در دیدار جوانان استان خراسان شمالى‌ در مصلای امام خمینی بجنورد در تاریخ 23/7/1391،.http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21252
  8. خوشفر، غلامرض، و معصومه محمدی نیا. 1393. بررسی رابطه ساختار قدرت در نهاد خانواده با نگرش مثبت نسبت به سبک زندگی اسلامی (موردمطالعه: خانواده‌های شهر گرگان). فصلنامه جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی 2(3): 95-129.
  9. داوری، علی، و آرش رضازاده. 1393. مدل‌سازی معدلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. چاپ دوم.
  10. دیباچی، سیدمحمدعلی، و مهدی توکل‌نژاد. 1395. بررسی مؤلفه‌های سبک زندگی دینی از منظر آیت‌الله جوادی آملی و امکان بازنمایی آن در رسانه‌های مدرن. دوفصل‌نامه پژوهش‌نامه سبک زندگی 1(2): 7-32.
  11. شریفی، احمدحسین. 1391. همیشه بهار، اخلاق و سبک زندگی اسلامی. قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، دفتر نشر معارف‌.
  12. صادقی تهرانی، محمد. 1395. سبک زندگی اسلامی از منظر قرآن و عترت. سایت خبرگذاری بین‌المللی قرآن، کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ، http://iqna.ir/fa/news/3481740.
  13. فاضلی، محمد. 1382. مصرف و سبک زندگی. قم: صبح صادق.
  14. فتحی، یوسف. 1395. مطالعه جامعه‌شناختی رابطه سبک زندگی و جمعیت جوان و تأثیر آن بر سرمایه اجتماعی با تأکید بر قرآن و حدیث. فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی 2(6): 101-133.
  15. قلی زاده، آذر، و اعظم سبکتکین ریزی. 1395. سبک زندگی اسلامی و رابطه آن با مصرف‌گرایی (موردمطالعه: شهروندان اصفهانی). فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده 11(35): 81-100.
  16. کاویانی‌راد، محمد. 1388. طرح نظریه سبک زندگی براساس دیدگاه اسلام و ساخت آزمون سبک زندگی اسلامی و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی آن. پایان نامة دکتری، دانشکده روانشناسی دانشگاه اصفهان.
  17. کریم‌زاده، حسین، عقیل خالقی، محسن آقایاری هیر، و شهریور روستایی. 1395. تحلیل کمی و کیفی تغییرات سبک زندگی و تأثیر آن در هویت جامعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان سینا، بخش زرقان). فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی 2(7): 247-294.
  18. کریمی، رامین. 1394. راهنمای آسان تحلیل آماری با SPSS. تهران: انتشارات هنگام.
  19. گیدنز، آنتونی. 1385. جامعه‌شناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: انتشارات نی.
  20. مجلسی، محمدباقر. 1404. بحارالانوار. بیروت: موسسه الوقاء.
  21. مختاری، مریم، اصغر میرفردی، و کوروش عیسایی خوش. 1396. عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با سبک زندگی اسلامی در بین دانش آموزان شهر شیراز. دوفصلنامه دین و ارتباطات 24(51): 145-169.
  22. مصباح یزدى، محمدتقی. 1392. سبک زندگی اسلامی، ضرورت‌ها و کاستی‌ها، ماهنامه معرفت 22(185): 5-12.
  23. آرامش با حیات طیبه، https://rasekhoon.net/article/show/156803/
  24. اهمیت خانواده از دیدگاه اسلام، http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php.
  25. اهمیت کار از دیدگاه اسلام و تأثیر آن بر زندگی انسان، http://news.police.ir/News /fullStory.do?Id=253582).
  26. تأثیرات دنیای رسانه بر سبک زندگی، https://rasekhoon.net/article/show /737403/  .
  27. تقسیم اوقات شبانه‌روز در کلام معصومین، https://hawzah.net/fa/question/view/10270.
  28. جایگاه خانواده از منظر اسلام و غرب، https://rasekhoon.net/article/show /688617/

 1.    Adler, Alfred. 1956. The Individual Psychology of Alfred Adler. New York: Basic.
2.    Ahern, N. R., Kiehl, E. M., Sole, M. L., and Byers, J. 2006. A review of instruments measuring resilience. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, No.29, pp.103–125.
3.    Akram, H., Malik, N.I., Nadeem, M., and Atta, M. 2014. Work-Family Enrichment as Predictors of Work Outcomes among Teachers, Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, Vol. 8, No.3, pp.733-743.
4.    Ali, T. 2017. Impact of work-life enrichment on organisational commitment and stress experiences: Mediating role of work-life balance, International Journal of Academic Research and Development, Vol. 2; No.6, pp. 1015-1019.
5.    Anderson, J.C., Gerbing, D.W.1988. Structural equation modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological Bulletin, Vol.103, No.3, pp.411-423.
6.    AZIZ, A. 2011. Role demands and Work-family Balance Experience in Malaysia: the Different Moderating effects of collectivism and Gender Role Identity among Diverse Ethnic Groups, A thesis submitted in fulfillment of the requirement for admission to the degree of Ph.D, School of Management Queensland University of Technology.
7.    Burhanudin, Tjahjono, H. K., and Palupi, M., 2016, A Model of Work-Family Enrichment
And Job Satisfaction, In Proceedings of the 28th International Business information Management Association Conference, 9-10 November, Seville, Spain, Vision 2020: Innovation Management, Development Sustainability, and Competitive Economic Growth Edited by Soliman, K. S.
8.    Carlson, D.S., Kacmar, K. M., Wayne, J. H., and Grzywacz, J. G. 2006. Measuring the positive side of the work–family interface: Development and validation of a work–family enrichment scale; Journal of Vocational Behavior, No.68, pp.131–164.
9.    Dack, C. M. 2010, the life effectiveness of wilderness adventure leaders, A Thesis submitted in Partial Fulfillment of the Requirement for the Master of Science in Education Degree, Department of Health Education and Recreation in the Graduate School, Southern Illinois University Carbondale OpenSIUC.
10.    Daniel Jijena Michel, R. and Eduardo Jijena Michel, C. 2012, Faculty satisfaction and work-family enrichment: The moderating effect of human resource flexibility, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, pp. 5168 – 5172.
11.    De Klerk, M., Nel, J. A., and Koekemoer, E. 2015, Work-to-family enrichment: Influences of work resources, work engagement and satisfaction among employees within the South African context, Journal of Psychology in Africa, Vol. 25, No. 6, pp. 537–546
12.    Garcia-Morales, V.J.; F. Matias-Reche & N. Hurtado-Torres. 2008. Influence of Transformational Leadership on Organizational Innovation and Performance Depending on the Level of Organizational Learning in the Pharmaceutical Sector”. Journal of Organizational Change Management, Vol. 21, No.2, pp.188-212.
13.    Greenhaus, J. H., & Powell, G. N. 2006. When work and family are allies: A theory of work-family enrichment. Academy of Management Review, Vol. 31, No. 1, pp. 72-92.
14.    Hennessy, K.D. 2007. Work-family balance: An exploration of conflict and enrichment for women in a traditional occupation. Unpublished doctoral dissertation, University of Maryland.
15.    Hunter, E. M., Perry, S. J., Carlson, D. S., Smith, S. A., 2010, Linking team resources to work–family enrichment and satisfaction, Journal of Vocational Behavior, 77, pp. 304–312.
16.    Jaga, A., Bagraim, J., Williams, Z. 2013, Work-family enrichment and psychological health, SA Journal of Industrial Psychology, Vol.39, No.2.
17.    McLeod, B. and Craig, S. A. 2004, An evaluation of an experiwntial learning and outdoor education school program on the life effectiveness skills of middle school boys, https://www.latrobe.edu.au/education/downloads/2004_conference_mcLeod.pdf
18.    Neill B., J. T. 2008. Enhancing Life Effectiveness: The Impacts of Outdoor Education Programs Volume 1.Sc. (Hons), A thesis submitted for the degree of Ph.D, Australian National University.
19.    Neill, J. T., & Heubeck, B. 1997. Adolescent coping styles and outdoor education: Searching for the mechanisms of change. In Proceedings: First International Adventure Therapy Conference: Exploring the Boundaries, 1-5 July, Perth, Western Australia (pp. 227-243). Camping and Outdoor Education Association of Western Australia.
20.    Neill, J. T. 2003. Reviewing and benchmarking adventure therapy outcomes: Applications of meta-analysis. Journal of Experiential Education, 25, pp. 316-321.
21.     Neill, J. T., Marsh, H. W., & Richards, G. E. 2003. The Life Effectiveness Questionnaire: Development and psychometrics. Unpublished manuscript, University of Western Sydney, Sydney.
22.    Pallant J. 2007. SPSS Survivalmanual: A Step By Step Guide to data analysis using SPSS. Allen & Unwin, Sabon by Bookhouse, Sydney.
23.    Rashid, W. E. W., Nordin, M. S., Omar, A., and Ismail, I. 2011, Social support, work-family enrichment and life satisfaction among married nurses in health service, International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 1, No. 2, pp.150-155.
24.    Schultheiss, D.E. 2006. The interface of work and family life. Professional Psychology: Research and Practice, 37, (4), pp.334-341.
25.    Schein, J., & Chen, C. P. 2011. Work -family enrichment: A research of positive transfer. Toronto, Canada: Sense Publishers.
26.    Sibthorp, R. J., & Arthur-Banning, S. 2004. Developing life effectiveness through adventure education: The roles of participant expectations, perceptions of empowerment, and learning relevance. Journal of Experiential Education, 27(1), 32-50.
27.    Stoddard, M. and Madsen, S. R., 2007. Toward an Understanding of the Link between Work-Family Enrichment and Individual Health, Institute of Behavioral and Applied Management. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.525.6903&rep=rep1&type=pdf.
28.    Terry, N. 2007, Evaluation of life effectiveness and leadership development in a challenge day program for high school students, Union Institute and University, 158.
29.    Thompson, J. A., & Bunderson, J. S. 2001. Work-nonwork conflict and the phenomenology of time: Beyond the balance metaphor. Work and Occupations, No.28, 17-39.
30.    Villez, M., Nowicki, E., Lazar, K., Plach, H., Nelly, P., and Sells, C. H. 2015, Boots for life: effectiveness of a life skills intervention for military and veteran students, Research Platform, http://ajot.aota.org/article.aspx?article=2.
31.    Wang, C-K. J., Neill, J.T., Liu, W.C., Tan, O-s., Koh, c., & Ee, J. 2008. Project Work and Life Skills: Psychometric Properties of the Life Effectiveness Questionnaire for Project Work. Educational Research Journal, Vol. 23, No.1, pp.


پژوهشنامه سبک زندگی

دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 10
بهار و تابستان 1399
صفحه 69-90

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 آذر 1397
  • تاریخ بازنگری: 24 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 19 تیر 1399

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار