تحلیل کارکردی سبک زندگی اقتصادی مطلوب در اسلام

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

چکیده

نظام‌های اقتصادی تحلیل‌های متفاوتی از کارکرد سبک زندگی اقتصادی مورد نظر خود دارند. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی به بررسی کارکرد سبک زندگی اقتصادی مطلوب در اسلام در مقایسه با کارکرد سبک زندگی اقتصادی در دولت رفاه می‌پردازد. بنا به فرضیه مقاله سبک زندگی اقتصادی اسلامی به واسطه ترویج سه الگوی متمایز ولی تکمیل‌کننده تولید نافع، مصرف حد کفاف و انفاق مازاد درآمد، کاراتر، عادلانه‌تر و پایدارتر از سبک زندگی اقتصادی در الگوی دولت رفاه است. 
بر اساس یافته‌های پژوهش، الگوی سبک زندگی اقتصادی دولت رفاه به واسطه تحریک همزمان انگیزه تولید و مصرف، فشار زیادی را به منابع اقتصادی وارد نموده و با کسرهای ممتد بازتوزیعی مواجه است. در مقابل، الگوی سبک زندگی اقتصادی اسلامی به صورت همزمان به تحریک تولید نافع، کنترل مصرف در حدف کفاف و تشویق انفاق مازاد درآمد در راه خدا می‌پردازد. این الگو نه تنها باعث افزایش کارآیی و کمک به حفظ منابع زیست‌محیطی می‌شود؛ بلکه با سرازیر کردن مازاد درآمد افراد به سمت فقرا با کمترین هزینه ممکن به بهبود عدالت توزیعی کمک می‌نماید. ازاین‌رو، سبک زندگی اقتصادی اسلامی به واسطه تحقق همزمان کارآیی، عدالت و پایداری نسبت به سبک زندگی اقتصادی دولت رفاه برتر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Desired Economic Style of Life in Islam (A Functional Analysis)

چکیده [English]

The schools of thought of economy have suggested different analysis of the function of economic style of life. In what follows, the authors have critically examined the function of the desired economic style of life in contrast to that of a welfare-committed government. According to the preferred theory of the article, the Islamic style of life of economy encourages useful production, sufficient but not extravagant consumption, and donating the extra; this economy works more efficiently fairly and enduringly than that of a welfare-committed government. According to the research data, for its parallel encouragement in both production and consumption, the style of life a welfare-committed economy puts much pressure on the economic resources that leads to constant lacks of redistribution. On the contrary, the Islamic style of life of economy concurrently encourages useful production and donating the extra for the sake of Allah and controls consumption in limits of sufficiency. This pattern not only multiplies the efficiency and helps preserve the bioenvironmental resources, but also relocate the extra production of the rich to the poor through the least expenses thus helping establish a fair and just distribution. As a result, the Islamic style of life of economy is much better than that of a welfare-committed government, for the concurrent efficiency justice and endurance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the economic style of life
  • the Islamic economy
  • a welfare-committed government
  • production
  • Distribution
  • Consumption

مراجع

1. ابن بابویه، محمد بن على (1413 ق)، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى، چ2.
2. ابن شعبه حرانى، حسن بن على (1404 ق)، تحف العقول عن آل الرسولˆ، قم: جامعه مدرسین، چ2.
3. ابن محمد احمد بن اعثم الکوفى(1986)، الفتوح، لبنان، دارالکتب العلمیه.
4. احمدى میانجى، على (1426 ق)، مکاتیب الأئمه‰، قم: دار الحدیث.
5. استیگلیتز، ژوزف ای.، (1391)، اقتصاد بخش عمومی، ترجمه: محمد مهدی عسگری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
6. اسکور، ژولیت (1385)، طرح مسأله دولت رفاه و مسأله مصرف، راهبرد یاس، ش5، ص 230 – 209.
7. آدلر، آلفرد (1379)، شناخت طبیعت انسان، ترجمه طاهره جواهر ساز، تهران: رشد.
8. آشوری، داریوش (1373)، دانش‌نامه سیاسی، تهران: مروارید.
9. تنسی، استیون، (1379)، مبانی علم سیاست، ترجمه حمید رضا ملک محمدی، تهران: نشر نی، چ2.
10. توکلی، محمد جواد و شفیعی‌نژاد، عباس (1391)، «شاخص تولید خالص داخلی طیب»، معرفت اقتصاد اسلامی، ش 6، ص 53 – 29.
11. تیلور، گری، (1392)، ایدئولوژی و رفاه، ترجمه حسین محققی کمال و مهدی نصرت آبادی، جامعه شناسان.
12. چپرا، محمد عمر (1384)، اسلام و چالش اقتصادی، ترجمه جمعی از مترجمین، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
13. حر عاملى، محمد بن حسن (1404 ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسة آل البیت‰.
14. خادمیان، طلیعه (1390)، سبک زندگی و مصرف فرهنگی (مطالعه ای در حوزۀ جامعه‌شناسی فرهنگی و دیباچه‌ای بر سبک زندگی فرهنگی ایرانیان)، چ4، تهران: مؤسسه فرهنگی- هنری جهان کتاب.
15. دادستان، پریرخ (1376)، آدلر و آدلری نگری، روان‌شناسی، ش 4.
16. سید باقری، سید کاظم (1391)، اصلاح الگوی مصرف از منظر سیاسی، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
17. شریفی، احمد حسین (1392)، سبک زندگی اسلامی ایرانی، تهران: آفتاب توسعه.
18. شریف الرضى، محمد بن حسین (1414 ق)، نهج البلاغه (للصبحی صالح)، قم: هجرت.
19. صادقی، حسین و فراهانی، سعید (1389)، محیط زیست از منظر دین و اقتصاد، اقتصاد اسلامی، ش 10، ص 53 – 23.
20. صدر، محمدباقر (1417 ق)، اقتصادنا، قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
21. صدر، محمدباقر(بی تا)، المدرسة القرآنیة، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
22. عبادی، جعفر (1370)، مباحثی در اقتصاد خرد، تهران: سمت.
23. عیوضلو، حسین (1386)، شاخص‌های عدالت اقتصادی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ دبیر خانه کمیسیون اقتصاد کلان، بازرگانی و اداری.
24. فاضلی، محمد (1382)، مصرف و سبک زندگی، قم: صبح صادق.
25. الفت، سعیده و سالمی، آزاده (1391)، مفهوم سبک زندگی، مطالعات سبک زندگی، ش 1، ص 9-36.
26. فراهانی فرد، سعید (1389)، کارکرد اقتصادی دین اسلام، قبسات، ش 56، ص 47 – 29.
27.  قمی، علی بن ابراهیم (1404 ق)، تفسیر القمی، قم: دارالکتاب.
28. کاویانی، محمّد (1392)، سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
29. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407 ق)، الکافی (ط - الإسلامیه)، تهران: دار الکتب الإسلامیه، چ4.
30. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى (1403 ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار‰، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چ2.
31. موسوی، میر طاهر و محمدی، محمد علی، (1388)، مفاهیم و نظریه‏های رفاه اجتماعی، تهران: دانژه.
32. مهدوی کنی، محمد سعید(1387)، دین و سبک زندگی، تهران: دانشگاه امام صادق†، چ2.
33. Robson, William A. (1976), WelfareStateandWelfareSociety, Allen & Unwin ltd.
34. Ryan, Alan (2012), theMakingofModernLiberalism, Princeton and Oxford University Presses.
پژوهشنامه سبک زندگی
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 2
شماره 2
اردیبهشت 1395
صفحه 47-70

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 16 آذر 1394
  • تاریخ بازنگری: 10 دی 1394
  • تاریخ پذیرش: 04 بهمن 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار